Bu kanunla üç ana başlıkta düzenleme yapıldı. En önemli düzenleme “Halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma” suçuna getirilen hapis cezası oldu. Sosyal ağ sağlayıcıların, kullanıcı haklarına ilişkin düzenlemelere uymaları zorunlu kılındı. Bu sağlayıcılarının çocukların sosyal ağlarda daha etkin korunması için çocuklara özgü ayrıştırılmış hizmet sunmaları şartı da getirildi. Şimdi bu başlıkların detaylarına bakalım. Dezenformasyonla mücadele düzenlemesi” olarak bilinen Basın Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, Ekim ayında yasalaştı.
”HALKI YANILTICI BİLGİYİ ALENEN YAYMA” YA HAPİS CEZASI
Türk Ceza Kanunu’nun “Kamu Barışına Karşı Suçlar” bölümüne yeni bir suç tipi tanımlandı. “Halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma” suçu düzenlendi. Halk arasında endişe, korku veya panik yaratmak saikiyle ülkenin iç ve dış güvenliği, kamu düzeni ve genel sağlığı ile ilgili gerçeğe aykırı bir bilgiyi, kamu barışını bozmaya elverişli şekilde alenen yayan kimse 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılacak. Failin, suçu gerçek kimliğini gizleyerek veya bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlemesi halinde ise cezanın yarı oranında artırılacağı hükme bağlandı.
“Halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma” suçu nedeniyle verilen bölge adliye mahkemesi ceza dairelerinin kararları temyize götürülebilecek. Öte yandan Milli İstihbarat Teşkilatının faaliyetleri ve personeline yönelik suç teşkil eden içerikler katalog suçlar kapsamına alındı. –
SOSYAL MEDYA ŞİRKETLERİNE YÖNELİK DÜZENLEMELER
Sosyal ağ sağlayıcıları için kullanıcı haklarına ilişkin bazı zorunluluklar getirildi. Bu sağlayıcıların Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumunca yapılacak kullanıcı haklarına ilişkin düzenlemelere uymaları zorunlu tutuldu. Bu kapsamda çocukların korunması da gündemde. Sosyal ağ sağlayıcılara, çocukların sosyal ağlarda daha etkin korunması için çocuklara özgü ayrıştırılmış hizmet sunma edimi getirildi. Sosyal ağ sağlayıcıların temsilcileri gerçek kişi ise bu kişinin Türkiye’de mukim ve Türk vatandaşı olması gerekli artık. Bu temsilci tüzel kişi ise doğrudan sosyal ağ sağlayıcı tarafından sermaye şirketi şeklinde kurulan bir şube olması zorunluluğu geldi. Sosyal ağ sağlayıcıları içerikten sorumlu tutulacaklar Bu sağlayıcılar, başlık etiketleri veya öne çıkarılan içerikler aracılığıyla ortam sağladığı başkasına ait yayın yoluyla işlenen suçtan, kendisine hukuka aykırı içeriğin bildirilmesine rağmen içeriğin bildiriminden itibaren derhal ve en geç 4 saat içinde kaldırılmaması halinde bu içerikten doğrudan sorumlu tutlacaklar. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu Başkanına, kanunda belirtilen yükümlülüklerini yerini getirmeyen sosyal ağ sağlayıcıya, bir önceki takvim yılındaki küresel cirosunun yüzde 3’üne kadar idari para cezası verme yetkisi tanındı.
BASIN KARTI İLE İLGİLİ YENİLİKLER
Yasaya göre, basın kartı başvurusu İletişim Başkanlığına yapılacak. Basın kartı, resmi nitelikte kimlik belgesi kabul edilecek. Basın kartı başvurusu için bazı şartlar da aranacak. Bunlar 5 yıl veya daha fazla süreyle hapis cezası almamak, sahtecilik, dolandırıcılık, devlet sırlarına karşı suçlar, milli savunmaya karşı suçlar ile kamu barışına karşı suçlardan hüküm giymemiş olmak şeklinde sıralandı. Öte yandan basın kartı sahibinin, kanunda belirtilen niteliklere sahip olmadığının veya bu nitelikleri sonradan kaybettiğinin anlaşılması halinde basın kartı, İletişim Başkanlığınca iptal edilecek. Basın Kartı Komisyonunun daha çoğulcu ve katılımcı hale getirilmesi de amaçlandı. Bunun için komisyonunun üye sayısı 9’dan 19’a çıkarıldı. Komisyonda, İletişim Başkanlığını temsilen 3 üyenin yanı sıra işçi sendikası şeklinde faaliyet gösteren sendikalardan basın kartı sahibi üyesi en fazla olan sendika tarafından belirlenecek 2 üye ile iletişim fakültesi dekanları veya basın kartı sahibi gazeteciler arasından İletişim Başkanlığınca belirlenecek 3 üyenin de yer alması düzenlemeye eklendi.
İNTERNET HABER SİTELERİ ÇALIŞANLARI DA BASIN KARTI ALABİLECEK
Artık internet haber sitelerinde resmi ilan ve reklamların Basın İlan Kurumu aracılığıyla yayımlanabilmesine imkan sağlandı. Bunun için internet haber siteleri süreli yayın kapsamına alındı. İnternet haber siteleri Basın Kanunu’na tabi olup çalışanları da artık basın kartı alabilecek. İnternet haber sitesinde yayımlanan içerikleri saklama şartı da getirildi. Gerektiğinde talep eden Cumhuriyet Başsavcılığına teslim edilmek üzere doğruluğu ve bütünlüğü sağlanmış şekilde 2 yıl süreyle saklanması şartı getirildi.
TEKZİP YAYIMLAMAKLA YÜKÜMLÜ OLACAKLAR
Haber siteleri düzeltme ve cevap istemini, en geç bir gün içinde aynı puntolarla ve aynı şekilde yayımlamak zorunda olacak. Yayın hakkında verilen erişimin engellenmesi veya içeriğin çıkarılması kararının uygulanması ya da internet haber sitesi tarafından içeriğin kendiliğinden çıkarılması durumunda, düzeltme ve cevap metni ilgili yayının yapıldığı internet haber sitesinde ilk 24 saati ana sayfada olmak üzere bir hafta süreyle yayınlanacak. Özetle bu yasayla internette hizmet veren platformlara, yayıncılara ve servis sağlayıcılara yükümlülükler getiriliyor.
