Merkez’in para politikaları neticesinde faizin tek hanelere yaklaşması ve makroihtiyati tedbirler ile döviz kurunun baskılanması yüksek enflasyonist ortamda KKM’nin faiz getirisinin azalmasına yol açtı. Hal böyle olunca iştahını kaybeden tasarruf sahipleri farklı yatırım kanallarına yöneldi. KKM hesaplarının büyüklüğü bir önceki haftaya göre sadece yüzde 0,06 artış gösterdi. Şebnem Turhan Ekonomim’deki analizinde KKM hesaplarına girişler değerlendirildi. İşte Turhan’ın o yazısı:
Kurdaki yatay seyir ve Merkez Bankası’nın politika faizi indirimleriyle düşen mevduat faizi oranı kur korumalı mevduatın cazibesini azalttı. BDDK verilerine göre geçen hafta KKM girişleri sadece yüzde 0,06 arttı.
Son aylarda dolar/TL kurundaki yatay seyir kur korumalı mevduat girişlerini olumsuz etkiledi. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre geçen hafta itibariyle KKM hesaplarının büyüklüğü bir önceki haftaya göre sadece yüzde 0,06 artışla 1 trilyon 474 milyar 441 milyon liraya çıktı. Kurdaki değişimlerin yatay seyri ve bankaların KKM mevduatlarına politika faizinin en fazla 3 puan üstü faiz uygulayabiliyor olması yatırımcının KKM tercihinin azalmasına neden oldu.
BDDK verilerine göre son haftalarda artış hızında oldukça ciddi bir yavaşlama gözleniyordu. Geçen yıl kur atağının yaşandığı aralık ortasından itibaren devreye alınan ve özellikle şirketlere kur gelirlerinin vergi avantajı sağlanmasıyla şubat ortasında girişlerin haftalık çift haneli büyüme gösterdiği KKM’de yeni girişler hız kesti.
Ekim ayından sonra azalış başladı
Tüzel kişilerin ilk KKM hesaplarının 6 aylık olması nedeniyle dönüşümlerinin yoğun olduğu temmuz ağustos aylarında da haftalık yüzde 3’ü aşan artışların yaşandığı KKM hesaplarında ekim ayıyla birlikte ise rüzgar tersine dönmeye başladı. Ekimin ilk haftasından itibaren haftalık artışla önce yüzde 1,5’e indi, ekimin son haftasıyla birlikte ise yüzde 1’in de altına geriledi. Kasımın ilk haftasında KKM’de haftalık değişi yüzde 0,72 olurken geçen hafta itibariyle de yüzde 0,06 ile yerinde saydı. Eylül sonunda ulaştığı 1.4 trilyon barajı 1.5 aydır aşılamadı.
Dolar/TL’de ekim başından bu yana değişim ise yüzde 0,23 seviyesinde. Bu yatay seyrin yanı sıra ağustosla birlikte başlayan politika faizi indirimleri de KKM tercihlerinde etkili oldu. Bankalar Merkez Bankası’nın politika faizinin en fazla 3 puan üzerinde KKM mevduatlarına Faiz oranı uygulayabiliyor. Ağustosta 100 baz puan, eylülde 100 baz puan ve ekimde ise 150 baz puanlık politika faizi indirimleriyle KKM yeni girişlerde uygulanan mevduat faiz oranı yüzde 13,5’e geriledi. Şu an TL mevduat faizleri yüzde 20’lere kadar çıkabiliyor. KKM tercih eden müşterilere TL mevduat faizinden daha düşük bir faiz oranı uygulanıyor.
Öte yandan KKM mevduatlarının toplam mevduat içinde artan payı da son haftayla birlikte geriledi. Toplam mevduatta payı ekimin ilk haftasında yüzde 17,49 ile en yüksek seviyeye çıkan KKM mevduatları geçen hafta ise toplam mevduatta yüzde 17,18 pay aldı. Dövize endeksli bir yatırım aracı olduğu için yabancı para mevduatlarındaki oranı da hızla artan KKM’nin yine geçen hafta oranı yüzde 33,4’e indi. Yabancı para mevduatlar içinde KKM’nin payı yine kasımın ilk haftasında yüzde 33,42 ile en yüksek seviyesine çıkmıştı.
Merkez Bankası’nın toplam rezervleri 117 milyar 523 milyon dolara yükseldi
Merkez Bankası haftalık para ve banka verilerine göre TCMB net uluslararası rezervleri 11 Kasım’da 3 milyar 691 milyon dolar arttı. IMF tanımlı net uluslararası rezervler böylelikle 18 milyar 230,4 milyon dolara yükseldi. Öte yandan Merkez Bankası toplam rezervleri de aynı hafta 117.5 milyar dolar ile yılın en yüksek seviyesine yükseldi. Merkez Bankası toplam rezervleri 11 Kasım haftasında bir önceki haftaya göre 3 milyar 841 milyon dolar arttı. Verilere göre, 11 Kasım itibarıyla Merkez Bankası brüt döviz rezervleri, 1 milyar 445 milyon dolar artışla 76 milyar 621 milyon dolara çıktı. Brüt döviz rezervleri, 4 Kasım’da 75 milyar 176 milyon dolar seviyesinde bulunuyordu. Söz konusu dönemde altın rezervleri de 2 milyar 395 milyon dolar yükselerek 38 milyar 507 milyon dolardan 40 milyar 902 milyon dolara ulaştı. Böylece Merkez Bankası’nın toplam rezervleri, 11 Kasım haftasında bir önceki haftaya kıyasla 3 milyar 841 milyon dolar artışla 113 milyar 682 milyon dolardan 117 milyar 523 milyon dolara yükseldi. Söz konusu veri, yılın en yüksek seviyesine işaret etti.